Kutuhan
Hanlar, ticari kervanların korunması ve konaklaması amacıyla inşa edilen yapılardır. Tire’deki hanların en ünlüsü ise Kutu Han’dır.
Tire’nin Tahtakale Meydanı’nda bulunan Kutu Han’ın yapımına, Sultan II. Murat’ın kumandanlarından Aydın Sancakbeyi Halil Yahşi Bey tarafından 1426 yılında başlanmış, 1441 tarihinde de tamamlanmıştır.
Kareye yakın dikdörtgen bir alan üzerine inşa edildiği için ‘Kutu Han’ olarak anılan bu büyük ticari merkez; avlulu ve iki katlıdır. Her iki katında da revaklar vardır. Yapıldığı dönemde üst katında 32, altta 21 odası bulunmaktadır.
Kabartmaları, seramik buluntuları ve devşirme sütunları ile dönemin dikkat çekici yapılarından biridir. Dört yönden dükkânlarla çevrelenmiş olan Kutu Han’ın etrafında Tahtakale Hamamı, Çöplü Han ve Arasta(Kapalı Çarşı) yer almaktadır.
1857 ve 1916 tarihli Tire yangınlarında büyük hasar gören Kutu Han,1991 yılında tescillenerek koruma altına alınmış, T.C. İzmir Valiliği ve T.C. Tire Belediyesi işbirliğiyle gerçekleştirilen restorasyonun ardından da T.C. Tire Belediyesi’ne tahsis edilmiştir.
Bu görkemli yapı, tarihsel işlevine uygun çok sayıda dükkânıyla birlikte, 2 Kasım 2021 tarihinde resmi olarak tekrar kullanıma açılmıştır.