İnanç Turizmi

Camiler ve Türbeler Şehri Tire

Anadolu’nun Türkler tarafından fethinin ardından sistemli bir iskân ve hoşgörü politikası izlenmiş; böylelikle Anadolu’yu yurt tutma süreci; hoşgörü ortamının oluşması ve göç eden Türkmenlerin fethedilen yerlere yerleştirilmesi sayesinde kolaylaşmıştır. Bu göçlerin sorunsuzca kalıcı iskâna dönüşmesinde, baba-dede adını verdiğimiz Horasan’lı dervişlerin rolü büyük olmuştur. Bu konuda Tire de, bir hayli Horasan dervişine ev sahipliği yapmıştır. Kültürel zenginlik ile düşünce ve inanç özgürlüğünün sosyal dokuya fazlasıyla işlediği Tire, ayrıca, Mevlevi, Rufai, Hurufi, Bektaşi, Nakşibendi, Halveti, Şazeli ve Uşşaki gibi tasavvuf gruplarına da ev sahipliği yapmıştır. Bunun neticesinde şehir; vakıfların, idarecilerin, tasavvuf gruplarının ve hayır sahiplerinin yaptırdığı cami ve mescitlerin yanı sıra din büyüklerinin mezarlarının ziyaretgâh haline gelmesiyle, adeta bir camiler ve türbeler şehrine dönmüştür.

Yeşil İmaret(Yahşi Bey) Zaviyesi/Camii

Tire’deki ilk Osmanlı eseri olan Yeşil İmaret(Yahşi Bey) Zaviyesi, Tire’nin Tahtakale Caddesi’ndedir. Aydın Sancakbeyi Halil Yahşi Bey tarafından yaptırılmıştır. 1441 tarihli vakfiyesi bulunan zaviyenin en önemli özelliği, ibadet mekânlarının yarım kubbe ile büyütülen ilk örneği olmasıdır. Ana bölümün doğu ve batısındaki bölümler Mevlevihanelerdir. Bu zaviyenin vakıfları içinde yer alan Tahtakale Çarşısı, halen Tire’nin merkez çarşısı konumundadır. Yeşil İmaret Zaviyesi, 1935- 1981 yılları arasında Tire Müzesi olarak kullanılmıştır. Günümüzde ise cami olarak ibadete açık durumdadır.

Karakadı Mecdeddin Camii

Karakadı Mecdeddin Camii, Tire’nin İpekçiler Mahallesi’ndedir. 14. yüzyılda, Osmanlıların ilk Rumeli Beylerbeyi Mecdeddin tarafından yaptırılmıştır. Altıgen planlı bu camiinin bir diğer özelliği de İzmir Seferi öncesinde Tire’de konaklayan Emir Timur’un Cuma namazlarını kıldığı cami olmasıdır.

Yalınayak Camii

Yalınayak Camii, Tire’nin Yalınayak Mahallesi’nde bulunmaktadır. Yalınayak Külliyesi’nin bir parçasıdır. Kanuni Sultan Süleyman ve Sultan II. Selim dönemlerinde sadrazamlık yapan Ferhat Paşa’nın oğlu Hasan Çavuş tarafından, 16. yüzyılda yaptırılmıştır. Camide 19. yüzyıla ait kalem işçiliğinin yanı sıra şadırvanındaki çiçek bezemeleri dikkati çekmektedir.

Yeni Camii 

Yeni Camii, Tire’nin Kurtuluş Mahallesi’nde yer almaktadır. Yeniçeri Kethüdası Behram Ağa tarafından, 1597 yılında yaptırılmıştır. Kesme taşlardan yapılmış olan bu cami, mimari özellikleri açısından Tire’deki tek örnektir.

Mimarı Kasımpaşalı Osman’dır. Tireliler, camiye vakfettikleri zenginlikler sayesinde, Yeni Cami’yi şehrin en zengin vakıflarına sahip camisi haline getirmişlerdir.